O reitor da UNED presenta o Grao en Educación Infantil, unha aspiración histórica da universidade que se implantará no Curso 2022-2023

6 de abril de 2022

O Grao en Educación Infantil formará a especialistas en Educación de nenas e nenos escolarizados entre os 0 aos 6 anos. Unha etapa clave para o desenvolvemento integral e armónico da persoa nas súas dimensións física, emocional, afectiva, social, cognitiva e artística. Un Grao que foi unha aspiración histórica da UNED e que agora se concreta grazas ao cumprimento do Obxectivo 4 da Axenda 2030 da UNESCO coa que a universidade está comprometida. Os dous primeiros cursos se implantarán o vindeiro ano académico 2022-2021.

OURENSE, 6 de abril de 2022. O Grao en Educación Infantil que hoxe presentou o reitor da UNED, Ricardo Mairal, formará aos especialistas que terán nas súas mans a educación de nenas e nenos escolarizados entre os 0 aos 6 anos, unha etapa crucial para o desenvolvemento integral, a autonomía persoal e a creación de valores cívicos nas persoas. A educación destes primeiros anos da vida contribúe á formación física, emocional e afectiva, cognitiva e artística.

“O Grao de Educación Infantil é unha aspiración histórica que felizmente imos facer realidade”, dixo o reitor, e engadiu: “Este Grao ten o propósito de desenvolver nos estudantes unha serie de competencias básicas e transversais coherentes coa normativa vixente. Desta maneira, o mestre en Educación Infantil poderá desempeñar a súa profesión conforme ás esixencias e estándares do seu rol de forma innovadora en contornas e escenarios cambiantes e diversos, converténdose nun profesional especialista na formación dos nenos escolarizados na etapa de 0 a 6 anos”.

A continuación, Ainhoa Rodríguez Oromendia, directora do Centro UNED Madrid Sur, fixo uso da palabra e agradeceu ao reitor escoller o Centro Cultural Viñagrande de Alcorcón para o acto de presentación da nova titulación, así como ao Concello pola súa colaboración constante con esta universidade. “O noso obxectivo como centro UNED é ofrecer e fomentar un ensino e cultura universitaria de calidade e unha formación integral para todos os cidadáns dos municipios do consorcio e das poboacións próximas. A partir do curso 2022-2023, fortaleceremos este obxectivo grazas á incorporación de dous Graos novos: o de Enxeñería da Enerxía e o de Educación Infantil, que hoxe estamos aquí presentando”.

A directora do Centro UNED Madrid Sur salientou que, como veu sucedendo nos 50 anos de vida da UNED, os centros asociados “poñerán todos os medios e recursos necesarios para que os estudantes matriculados nestes novos Graos alcancen os seus obxectivos de formación, e convértanse en egresados dispostos a achegar coñecemento e saber á sociedade que lles rodea alá dondequeira que se atopen”.

Acto seguido emitiuse un vídeo que serviu para explicar a estrutura do novo grao, os seus obxectivos e ambicións. Branca Arteaga, coordinadora do novo Grao, agradeceu ao persoal docente da Facultade de Educación que durante anos traballou para que hoxe sexa posible presentar o Grao en Educación Infantil. “Grazas aos futuros mestres e mestras de Educación Infantil, que nos acompañan coa expectación da profesión futura, cunha emoción que espero espero manteñan desde unha aula enche de pequenos aprendices. E grazas aos mestres e mestras en activo que nos axudan en presente e en futuro, porque sen eles esta formación na universidade non tería un sentido global e real, que nos sitúa en aulas diversas, con nenos e nenas que nos ensinan cada día para mirar con alegría e responsabilidade a formación neste novo grao en Educación Infantil”.

A coordinadora explicou que o Grao está organizado en catro cursos, e complétase con dúas liñas optativas no último curso: unha en Lingua Estranxeira Inglés e outra en Pedagoxía Terapéutica. “En 2022-2023 iniciaremos os dous primeiros cursos, centrados fundamentalmente nas materias de formación básica, algunhas de carácter xeral centradas na aprendizaxe ou características persoais do infante, e outras, que facilitarán coñecer aspectos de organización da aula, metodolóxicos ou naquelas tarefas que o mestre desenvolve como parte dunha comunidade dun centro educativo".

“Que meta temos como docentes deste grao?”, preguntouse a coordinadora do Grao, e explicou que unha delas é a permeabilidade entre a Escola e a Universidade, porque ambas institucións han de planificar de maneira conxunta unha Escola que acompaña, respecta os distintos ritmos de aprendizaxe, adáptase ás características persoais dos pequenos aprendices, avalía como unha forma de mellora, colabora coas institucións da contorna, investiga como unha forma de indagar e de procurar respostas ás preguntas que se vaian expondo, e que contribúe ao desenvolvemento físico, sensorial, intelectual afectivo e social dos nenos e nenas entre 0 e 6 anos.

“A etapa de Educación Infantil é base da aprendizaxe e desenvolvemento permanente, por iso, debemos dar resposta formando docentes que contribúan a consolidar unha educación de calidade. (…). Mestres e mestras que constitúen unha escola en igualdade e que cada docente sexa axente de cambio”, subliñou. “O noso grao ten a sustentabilidade como prioridade para a nosa acción, dado que é necesario traballar xuntos para dar unha formación aos nosos nenos e nenas para promover a paz e reducir as desigualdades”, afirmou. “Abrímoslles as portas da nosa casa para que xuntos podamos facer unha escola inclusiva e rica en aprendizaxe”, concluíu Arteaga.

O decano da Facultade de Educación da UNED, Arturo Galán, expresou a súa “gran satisfacción” por presentar este novo grao en Educación Infantil, que completa os de Pedagoxía e Educación Social, xunto co Mestrado de Formación do Profesorado de Secundaria e outros oito mestrados que xa ten a facultade. “É unha satisfacción non só porque a Facultade logra este éxito, senón porque é a resposta a unha gran demanda social dos nosos potenciais estudantes, que esixían poder optar a estes estudos nunha Universidade a distancia, pública e de calidade. Realizamos un gran esforzo para chegar ata aquí no que traballaron duramente moitas persoas e outros decanos que me precederon. Quero facer un recordo especial á nosa compañeira Mª Paz Lebrero e a Florentino Sanz, que xa non están connosco e que sentirían moi orgullosos deste fito para o que tanto colaboraron e aos decanos que me precederon”.

O decano enumerou as razóns polas que expor hoxe en día un novo título universitario non é unha tarefa fácil, menos aínda se se trata dun título regulado e profesionalizante como é o Grao en Educación Infantil. “Como saben, todas as propostas de novos títulos esixen a súa aprobación por parte da ANECA. A pesar de que a UNED é a universidade europea máis grande por número de estudantes, ás veces é unha gran descoñecida, mesmo para as axencias de avaliación e os nosos propios colegas profesores das universidades presenciais. Nos enorgullecemos ao dicir que a UNED é unha Universidade social que atende a todo aquel que reúne os requisitos para acceder aos estudos universitarios, independentemente da súa idade, o seu lugar de residencia ou os seus compromisos laborais e familiares, sen números clausus. Isto non sempre é fácil de entender noutros contextos máis tradicionais ou mesmo nas axencias de avaliación, a pesar de que a UNED vén demostrando durante os seus 50 anos de existencia a súa gran capacidade formativa, o seu rigor e a súa esixencia, e un gran éxito nos seus cohortes de estudantes egresados”.

O decano lembrou como se xestou este título, un dos obxectivos do seu equipo cando chegou ao decanato hai algo máis de dous anos. “O proxecto partiu de dúas ideas principais: por unha banda, respostar ás competencias profesionais reguladas na orde ministerial correspondente, e por outro, definir o perfil característico do mestre do século XXI que queriamos formar na UNED. Desde aquí, mediante un grupo de traballo liderado por decanato (fago un recoñecemento especial á vicedecana Lida Losada e ao Secretario Académico Diego Ardura) e polas direccións dos Departamentos, definíronse as materias que mellor respondían ás competencias do título e a ese característico perfil UNED. Finalmente, buscamos ao persoal máis preparado para impartir estas materias e, en función diso, asignamos as materias aos departamentos, chegando así a un bo número de materias de carácter interdepartamental e interfacultativo”.

Neste labor, tamén interviñeron profesores doutras facultades para desenvolver nosas dúas mencións: Pedagoxía Terapéutica e Lingua Estranxeira Inglés. “Unha vez aprobado o título, a facultade traballou arreo en deseñar os mellores materiais de ensino aprendizaxe mediante as últimas tecnoloxías en ensino a distancia e virtual. A nosa nova plataforma virtual open LMS e o noso innovador xestor de contidos permitirá ofrecer a mellor experiencia de aprendizaxe posible desde calquera lugar e con calquera dispositivo con conexión a internet”, explicou Galán.

O decano recoñeceu que non é posible pensar na formación de mestres sen unha boa dose de presencialidad. “Para iso, contamos coa gran particularidade da UNED como universidade de educación a distancia: a nosa extensa rede de centros asociados en todo o territorio nacional e no estranxeiro, onde o noso amplo corpo de profesores-titores, moito deles mestres, acompañarán aos nosos estudantes para contextualizar e aplicar á aula os diversos contidos teóricos mediante actividades prácticas e probas de avaliación continua. Tamén os nosos profesores titores son esenciais na supervisión e organización do prácticum”, explicou.

Un dos aspectos máis coidados na creación do novo grao foi, en palabras do decano, “a contratación de novo profesorado”. “Buscamos unha máxima apertura e atraer talento alí onde se atope. Xunto con iso, tratei de propiciar a participación de todo o persoal da facultade no plan de estudos, tratando de contaxiar a paixón por un proxecto desta envergadura: formar a novas xeracións de mestres e fortalecer o espectro docente da facultade. En terceiro lugar, quero salientar o rigor e a esixencia da nosa formación e a nosa avaliación, que outorga prestixio e competitividade aos nosos egresados, á vez que permite estudar ao propio ritmo grazas ao noso característico método de ensino. Non é casualidade, por tanto, que a profesora que ocupa o cargo de coordinadora do Grao é unha matemática e doutora en Educación, con gran experiencia no ensino e a didáctica das matemáticas nas etapas de Infantil e Primaria”.

Finalmente, Galán sinalou que a formación universitaria é unha gran responsabilidade. “Formar aos formadores dos nenos e nenas que serán a sociedade do mañá é unha empresa aínda moito máis desafiante que nos afecta a todos e que fai aflorar moitas sensibilidades, como vemos estes días na prensa. Construímos este plan de estudos en tempos moi difíciles, nos que estamos a vivir as consecuencias dunha pandemia, un volcán e unha guerra. A educación, que debe ser unha educación integral, ten que estar á altura destes desafíos: saber afrontar con intelixencia e corazón as pedras que atoparemos no camiño e ter intelixencia e corazón para non permitir xamais que se utilice a violencia e a guerra para conseguir ningún obxectivo”.

Pola súa banda, o vicerreitor de Grao e Posgrao, Juan Manuel Lacruz López, destacou que “unha das principais liñas de traballo do Reitorado foi a renovación da oferta académica, e a presentación deste grao é un fito fundamental nese proceso”.

Quixo lembrar que o Grao en Educación Infantil supón, tamén, dar un paso firme no cumprimento do labor social que presidiu estes 50 anos de UNED, pois houbo unha gran demanda social para a súa creación. “Desde hai anos, foi unha constante nas reivindicacións dos nosos estudantes e dos centros asociados. A iso súmase a excelencia de quen se dedica a ese campo na Facultade de Educación. Péchase un proceso de anos traballando para facelo posible. Anos nos que traballaron moitas persoas das que forman parte da comunidade UNED, non só PDI, senón PAS e o importante impulso da demanda dos e as estudantes”.

Para finalizar o acto de presentación, fixo uso da palabra o reitor da UNED, Ricardo Mairal Usón, para quen hoxe é un “día de celebración”: “Comezabamos a semana coa presentación do Grao de Enxeñería da Enerxía e hoxe presentamos un novo Grao. Deste xeito, devolvemos á sociedade o mellor de nós mesmos: o coñecemento que xeramos a través do estudo. E é unha ledicia aínda maior porque este ano celebramos o 50 aniversario con ese ímpeto da innovación sen esquecer o que somos: unha universidade pública sostida polo rigor intelectual e académico e cunha función social que queremos acrecentar”. Para o reitor, este obxectivo cúmprese, grazas aos centros asociados a través dos que a UNED chega “onde outros non chegan: as persoas con discapacidade, os internos en centros penais, os militares desprazados a outros países…”.

Mairal Usón non quixo esquecer ás anfitrionas do evento: “Grazas á directora do Centro UNED Madrid Sur e ao Concello de Alcorcón. Os nosos centros demandan a colaboración doutros organismos públicos, co firme compromiso do papel que a Ciencia e o Coñecemento teñen como tractor da paz”. “Un séntese tributario do que recibe e quero facer unha mención aos equipos decanais que nos precederon. Felicítovos. Fixéstelo con esa visión moderna, selo da nosa universidade, coa visión do mestre do século XXI”. Esta modernidade non só xérase “integrando as competencias máis innovadoras, senón na colaboración con outras facultades que é algo no que creo firmemente”, destacou o reitor.

Nas súas palabras, o título que hoxe se presentou “está presidido pola calidade, o rigor e a solvencia e arrinca da boa investigación. Docencia e investigación deben manter unha relación indisociable e iso é o mellor garante dese rigor que preside este novo Grao, que vai ser pioneiro nese proceso de modernización que levamos desenvolvendo na UNED desde hai varios anos: novas plataformas e recursos que son símbolo desa calidade, rigor e solvencia”.